Đối với các hình ảnh khác thì cũng tương tự thế - mỗi người sẽ hình thành các
hình ảnh phổ quát về các sự vật theo sự bố trí của thể xác của mình. Do vậy,
chúng ta không ngạc nhiên về việc quá nhiều tranh cãi nảy sinh giữa các triết gia,
là những người mong muốn giải thích các sự vật tự nhiên chỉ bằng các hình ảnh
của các sự vật.
CHÚ GIẢI II
Từ những gì vừa nói tới ở trên, rõ ràng chúng ta nhận thức nhiều điều và hình
thành những khái niệm phổ quát:
I. Từ những sự vật đặc thù được trình diện cho chúng ta qua giác quan theo một
cách thức vụn vặt, mơ hồ và vô trật tự đối với trí tuệ; chính vì vậy tôi quen gọi
những tri giác như thế là tri thức do kinh nghiệm ngẫu nhiên.
II. Từ những ký hiệu, ví dụ: từ sự kiện sau khi nghe hay đọc một số từ ngữ, chúng
ta nhớ lại các sự vật, và hình thành một số ý niệm về chúng, những ý niệm giống
chúng, và qua những ý niệm này chúng ta hình dung ra các sự vật đó. Tôi sẽ gọi
hai loại nhìn vào các sự vật này là tri thức loại một, ý kiến hay tưởng tượng.
III. Sau cùng, từ sự kiện chúng ta có các khái niệm chung và các ý niệm đầy đủ
về phẩm tính của các sự vật. Tôi gọi loại này là lý trí và tri thức loại hai.
IV. Bên cạnh hai loại tri thức này, còn một loại thứ ba (tôi sẽ trình bày sau đây).
Chúng ta sẽ gọi loại này là tri thức trực giác. Và loại tri thức này diễn tiến từ một
ý niệm đầy đủ về yếu tính mô thể của một số thuộc tính của Thượng đế sang tri
thức đầy đủ về yếu tính [mô thể] của các sự vật.
Tôi sẽ giải thích tất cả những điều này bằng một ví dụ. Giả sử có ba con số, và
vấn đề là tìm cho được con số thứ tư mà tỷ số của nó với con số thứ ba thì bằng
với tỷ số của con số thứ hai với con số thứ nhất. Các thương gia sẽ không chút do
dự nhân số thứ hai với số thứ ba rồi chia kết quả đó cho số thứ nhất, bởi vì họ
chưa quên những gì giáo viên của họ nói mà chẳng có chứng minh gì hoặc họ chỉ
bắt gặp vấn đề này nơi những con số đơn giản nhất, hoặc từ sức thuyết phục của
Chứng minh của Định đề VII trong tập VII của Euclide, đó là từ đặc tính chung
của các số hạng tỷ lệ thức. Nhưng trong những con số đơn giản nhất thì người ta