Theo tôi, tôi đã nhiều lần bày tỏ là tôi coi không gian như cái gì hoàn toàn tương
đối, cũng như thời gian; như một trật tự những sự đồng hiện, cũng như thời gian
là một trật tự những sự kế tiếp. Vì không gian chỉ định bằng hình thức khả thể
một trật tự những sự vật hiện hữu đồng thời, như hiện hữu chung với nhau; không
nhằm vào cách hiện hữu của chúng. Và khi người ta trông thấy nhiều sự vật một
lượt, người ta nhận thấy cái trật tự các sự vật với nhau.
Để bài bác tưởng tượng của những người coi không gian là một bản thể, hay ít
nữa là một hữu thể tuyệt đối nào, tôi có nhiều cách chứng minh. Nếu không gian
là một hữu thể tuyệt đối, thì sẽ không có cái gì mà không thể có đủ lý do để cho
có, đó cũng là công lý của ta nữa. Đây là cách tôi chứng minh điều ấy: Không
gian là cái gì tuyệt đối đồng dạng; và nếu không có các sự vật ở đấy, thì một điểm
không gian nào, tuyệt đối không khác gì một điểm không gian khác. Mà cứ suy tự
đó (giả sử không gian chính tự nó là cái gì, ngoài trật tự các vật thể với nhau), thì
không thể nào có lý gì tại sao Chúa vẫn giữ y nguyên những vị trí các vật đối với
nhau, lại đặt các vật trong không gian cách này chứ không đặt cách khác; và tại
sao không đặt tất cả ngược lại chẳng hạn, bằng cách thay đổi phương Đông với
phương Tây. Nhưng nếu không gian không phải gì khác cái thứ tự hay tương
quan ấy, và không là gì cả nếu không có các vật, ngoài sự có thể đặt các vật ấy
vào đấy, thì hai trạng thái ấy: một như hiện có, một như ngược lại, sẽ không khác
nhau gì cả. Cho nên chỗ khác biệt của chúng chỉ do chỗ giả sử hão huyền của ta
về thực tế của không gian tự chính nó…
LEIBNIZ, Diễn từ siêu hình học.
Tự do của con người và tiên tri của Chúa.
Tính cá thể của một bản thể cá nhân hệ tại ở chỗ Khái niệm về nó tất yếu bao
hàm, một lần cho tất cả, mọi điều gì có thể xảy đến cho nó. Lý do quyết định tại
sao César là Csar nằm nơi Thiên chúa, Ngài đã tạo ra thế giới này hơn là thế giới
khác, và không phải trong những mệnh lệnh của chúng ta, chúng ta chỉ cắt ra
trong chuỗi thực tại vô hạn những lý do nhờ đó một tồn tại được giải thích. Đó là
ý nghĩa của sự phân biệt giữa hai loại tất yếu, tất yếu tuyệt đối, chẳng hạn tính tất
yếu của mệnh đề hình học, mà điều trái ngược là bất khả, và tính tất yếu giả
thuyết nó diễn tả tính bất tất của những tồn tại: những thế giới khác là cơ thể, mỗi
