2. Ngôn ngữ tự nhiên
3. Ngôn ngữ quy ước
4. Quy chiếu kép, bí mật, của ngôn ngữ:
- Về những ý tưởng của người khác.
- Về thực tại tính của sự vật.
Về các từ tổng quát
§1. Phần lớn từ ngữ (là) tổng quát. Mọi sự vật hiện hữu, vì là những vật đặc thù,
nên có lẽ là hợp lý khi nghĩ rằng từ ngữ, cái buộc phải được thích ứng với những
sự vật, cũng phải là như thế - tôi có ý nói về biểu nghĩa của chúng: nhưng ta vẫn
nhận ra hầu như sự trái ngược. Bộ phận lớn nhất của từ ngữ tạo nên mọi ngôn
ngữ riêng đều là những thuật ngữ tổng quát: cái mà không hề là hiệu quả của sự
vô tâm hay sự biến đổi, nhưng của lý trí và tính tất yếu.
§2. Không thể cho mỗi sự vật đặc thù một tên gọi riêng. Trước tiên, nếu mỗi sự
vật đặc thù đều phải có một tên gọi riêng phân biệt điều đó quả là bất khả. Vì,
biểu nghĩa và cách sử dụng của từ ngữ phụ thuộc vào sự chắp nối mà trí óc tạo
nên giữa những ý tưởng của nó và các âm thanh nó sử dụng như những ký hiệu
của chúng, trong sự áp dụng những tên gọi vào những sự vật, mà trí óc phải có
những ý tưởng phân biệt về sự vật đó, và cũng lưu giữ tên gọi đặc thù đó thuộc về
mỗi một, với sự dành riêng đặc hữu cho ý tưởng đó. Nhưng quả là vượt quá
quyền hạn của năng lực con người nếu ta muốn khuôn định và lưu giữ những ý
tưởng phân minh về tất cả những sự vật đặc thù ta bắt gặp: mỗi con chim và dã
thú (mà) người ta đã thấy; mỗi cây và thực vật từng tác động lên các giác quan,
không thể tìm được một chỗ trong sự hiểu biết khả dung nhất.
§3. Và vô dụng. Thứ hai, nếu nó là khả dĩ, nó vẫn sẽ là vô dụng; bởi nó sẽ không
phục vụ cho cùng đích chủ yếu của ngôn ngữ. Người ta có thể chất đống một
cách vô ích những tên gọi của những sự vật đặc thù chúng vẫn sẽ không phục vụ
cho họ để truyền đạt những tư tưởng của họ. Người ta am hiểu những tên gọi, và
sử dụng chúng trong việc nói chuyện với những người khác, chỉ điều đó họ có thể
