H Bạn vẫn còn hiểu sự việc theo nghĩa đen; không hay chút nào, Philonous.
P Tôi không áp đặt một nghĩa nào cho từ bạn sử dụng; bạn được tự do giải thích
chúng theo ý bạn. Tôi chỉ xin bạn, hãy giúp tôi hiểu chút gì ở những từ đó. Bạn
bảo tôi vật chất chống đỡ hay đứng bên dưới các ngẫu tính. Sao? Giống như chân
bạn chống đỡ thân thể bạn phải không?
H Không; bạn lại hiểu theo nghĩa đen rồi.
P Làm ơn nói rõ cho tôi, theo nghĩa đen hay không phải nghĩa đen, bạn hiểu từ
này như thế nào? … Tôi phải đợi câu trả lời của bạn bao lâu nữa, Hylas?
H Tôi thú nhận không biết nói thế nào. Trước kia tôi vẫn nghĩ tôi hiểu khá rõ vật
chất chống đỡ các ngẫu tính là gì. Nhưng bây giờ, càng nghĩ về nó tôi càng ít hiểu
nó hơn; tóm lại tôi thấy mình chẳng biết gì về nó cả.
P Có vẻ như bạn không có ý niệm gì, dù tương đối hay tích cực, về vật chất; bạn
không biết bản thân nó là gì, cũng không biết nó quan hệ thế nào với các ngẫu
tính.
H Tôi công nhận điều này.
P Thế nhưng bạn vẫn khẳng định bạn không thể quan niệm được làm sao các
phẩm chất hay ngẫu tính có thể tồn tại mà không có vật chất chống đỡ chúng.
H Đúng thế.
P Nghĩa là, khi bạn quan niệm sự tồn tại thực sự của các phẩm chất, bạn đồng
thời quan niệm một điều mà bạn không thể quan niệm?
H Tôi e rằng có một nguỵ biện nào đó. Tôi vừa chợt nhận ra rằng cơ sở của mọi
sai lầm của chúng ta là ở việc bạn xét mọi phẩm chất một cách độc lập. Bây giờ,
tôi giả thiết rằng mỗi phẩm chất không thể tồn tại độc lập mà không có tinh thần.
Màu sắc không thể tồn tại mà không có trương độ, cũng như hình thù không thể
tồn tại mà không có một phẩm chất khả giác nào khác. Nhưng vì nhiều phẩm chất
kết hợp lại tạo thành toàn thể các vật khả giác, nên không có gì ngăn cản chúng ta
nghĩ rằng chúng tồn tại mà không có tinh thần.
