trách nhiệm cho gia đình và xã hội. Không nên ngụy trang cho những sai
sót của mình bằng kết quả điểm số cao. Những điểm năm chưa chứng tỏ là
chúng ta đang giáo dục “người cộng sản ở trong con người”. Công tác giáo
dục rất khó kiểm tra, cho nên chỉ có chúng ta trong cuộc sống hàng ngày
mới có thể nhìn rõ được những thiếu sót của mình và giúp đỡ lẫn nhau...
Tôi xin phép kết thúc bài phát biểu dài dòng của mình ở đây.
Cuộc họp lắng xuống một lúc. Các giáo viên nhìn nhau và tuy nhiều
người muốn nói, nhưng vẫn chẳng có ai dám mở đầu. Bỗng dưng Vaxilixa
Antonnovna xin phát biểu ý kiến. Mặt hơi tái đi, chị đứng dậy. Chị đeo kính
lên và chăm chú nhìn về phía giáo viên chủ nhiệm lớp 8B Lidia Andreevna
Oreskina là người nói câu “con người là đối tượng giáo dục”, xúc động nói:
- Tôi rất chăm chú lắng nghe ý kiến của đồng chí Constantin
Sergheevich. Nguyên do vì cũng muốn nghe một đồng chí mới phát biểu
trong tập thể. Hai nữa là: Nhiều ý kiến đồng chí trình bày tại đây từ lâu đã
làm tôi suy nghĩ và tôi tin là chẳng riêng gì tôi suy nghĩ mà thôi. Các đồng
chí ạ, trường ta gọi là trường mang tên Usinski. Tại sao lại mang tên đó?
Các đồng chí thử hỏi bất kỳ em nào trong các nữ sinh trường ta mà xem
Usinski là ai, may mắn lắm có lẽ em ấy sẽ trả lời: “Thưa thầy, đấy là một
thầy giáo nổi tiếng. Ông đã viết nhiều truyện cổ tích các loại cho trẻ con”.
Thế thôi. Về Macarenco thì tất nhiên chúng ta được biết nhiều hơn, nhưng
nhiều người vẫn còn quan niệm rằng vì ông giáo dục bọn trẻ vô gia đình và
những kẻ phạm pháp thì điều ấy đáng để kính trọng và khâm phục, nhưng
đường đi của ông khác đường đi của chúng ta, bởi vì học sinh của chúng ta
là các em bình thường cơ mà. Các em này không cần phải giáo dục lại. Các
em cần được giáo dục. Giáo dục như thế nào? Đây, thí dụ có những em ích
kỷ. Mà những em ích kỷ đâu có ít. Biết xử trí thế nào với những em này?
Làm cho chúng phải xấu hổ, đòi hỏi ở chúng, thuyết phục chúng, ngăn cấm
chúng, hay tốt nhất là cứ lờ đi như không biết? Tất nhiên, các nhà giáo
chúng ta không ngồi bó tay. Chúng ta dằn vặt, vắt óc và suy nghĩ dùng các
biện pháp, ngoài một biện pháp... Chính là cái mà Macarenco khuyên nên
làm. Đó là hành động thông qua tập thể, tổ chức sự nghiệp giáo dục Xô
