nhắc thuộc loại trong đó đã đưa ra. Nhưng bởi vì dù sao đi nữa nó là ý định
của bạn, như trở nên rõ ràng về sau này, để đánh đổ đức tin đó, chúng tôi có
thể hỏi tại sao trong thực tế bạn xuất bản công trình của bạn?
Trong một đoạn văn khác, hơn nữa, bạn thú nhận rằng nó có thể là nguy
hiểm, thực sự rất nguy hiểm, cho một ai đó khám phá ra rằng người ta không
còn tin vào Gót nữa. Cho tới nay anh ta đã là ngoan ngoãn, nhưng bây giờ
anh ta ném bỏ sự vâng lời của mình với giới luật của văn minh. Tuy nhiên,
toàn bộ luận điểm của bạn chỉ trích gay gắt những giới răn của văn minh
trên những cơ sở tôn giáo tạo thành một nguy hiểm cho văn minh dựa trên
giả định rằng người có tín ngưỡng có thể được quay sang thành một người
vô tín ngưỡng [1]. Chắc chắn đó là một mâu thuẫn hoàn toàn.
“Và đây là một điều nữa. Một mặt bạn thừa nhận rằng con người không thể
được hướng dẫn thông qua trí tuệ của họ, họ bị những đam mê và những nhu
cầu bản năng của họ cai quản. Nhưng một mặt khác bạn đề nghị thay thế cơ
sở tình cảm của sự tuân phục của họ với văn minh với của một lý trí hợp
logic. Để xem ai là người có thể hiểu được điều này. Đối với tôi, có vẻ như
là phải một điều này hoặc điều kia.
“Bên cạnh đó, bạn đã không học được gì từ lịch sử hay sao? Một lần trước
đây, một nỗ lực thuộc loại này đã được thực hiện để thay thế tôn giáo bằng
lý trí, một cách chính thức và trong phương cách lớn lao. Chắc chắn bạn nhớ
Cách mạng Pháp và Robespierre? Và bạn cũng phải nhớ thử nghiệm đã sống
thật ngắn ngủi và vô hiệu quả thảm hại đến chừng nào? Cùng thí nghiệm
tương tự đang được lập lại ở Nga trong thời điểm hiện tại, và chúng ta
không cần cảm thấy tò mò về phần kết quả của nó. Bạn không nghĩ rằng
chúng ta đã quên như không biết rằng con người không thể làm gì với không
có tôn giáo?
“Bạn đã nói với chính bạn rằng tôn giáo thì không gì hơn là một ám ảnh xáo
động thần kinh. Nhưng bạn đã không giải quyết với phía bên kia của nó.
Bạn hài lòng thành công đưa ra một tương tự với một xáo động thần kinh.
Con người, bạn nói, phải được giải phóng khỏi một xáo động thần kinh.
Những gì khác có thể bị mất trong tiến trình là không thuộc về quan tâm của
bạn”.