sống. Vì ký ức của anh rất ác ý không chịu cung cấp cho anh bất kỳ điều gì
ngõ hầu khiến cho cuộc sống của anh ở trong nước trở nên thân thuộc, anh
đã vượt qua biên giới bằng một bước chân nhẹ nhõm và không chút tiếc
nuối.
Liệu rằng ở nước ngoài ký ức của anh có mất đi cái ảnh hưởng độc hại
ấy không? Có; bởi vì ở đó, Josef không hề có lý do lẫn cơ hội nào để quan
tâm đến các kỷ niệm gắn liền với đất nước nơi anh không còn sống nữa; đó
là quy luật của thứ ký ức mang tính khổ dâm: những đoạn cuộc đời anh ta
càng chìm sâu vào quên lãng, thì anh ta càng thoát khỏi những gì anh ta
không thích thú và cảm thấy nhẹ nhõm hơn, tự do hơn.
Và nhất là, ở nước ngoài, Josef đã yêu và tình yêu, đó là sự phấn hứng
của thì hiện tại. Sự gắn kết với hiện tại của anh đã đuổi đi các kỷ niệm, đã
bảo vệ anh trước những can thiệp của chúng; ký ức của anh không trở nên
kém ác ý hơn nhưng, bị lờ đi, bị nhốt giữ ở một khoảng cách xa, nó đánh
mất quyền lực lên anh.
