26
Ba năm trước 1989, Gustaf mở tại Praha một văn phòng cho hãng của
mình, nhưng anh chỉ đến đó vài lần một năm. Chỉ như vậy là đã đủ để làm
anh yêu thành phố này và coi nó là một nơi lý tưởng để sống: không chỉ vì
tình yêu với Irena mà còn (có thể là nhất là) bởi vì ở đây anh cảm thấy, còn
hơn cả ở Paris, được cắt đứt khỏi Thụy Điển, khỏi gia đình anh, khỏi cuộc
đời đã qua của anh. Khi, thật bất ngờ, chủ nghĩa cộng sản biến mất khỏi
châu Âu, anh không do dự thuyết phục hãng rằng Praha phải là địa điểm
chiến lược trong cuộc chinh phục các thị trường mới. Anh cho mua một
ngôi nhà đẹp theo lối barôc, đặt văn phòng ở đây và chiếm lấy hai phòng áp
mái. Về phần mình, bà mẹ của Irena sống một mình trong một ngôi biệt thự
ngoại ô để cả tầng trên cho Gustaf tùy ý sử dụng, cho nên anh có thể thay
đổi chỗ ở tùy theo tâm trạng.
Thiu thiu ngủ và bị lãng quên vào thời cộng sản, Praha tỉnh dậy dưới mắt
anh, tràn ngập khách du lịch, sáng bừng lên những cửa hàng và quán ăn
mới, những ngôi nhà barôc được sửa sang và sơn lại. “Praha is my town!”
anh thốt lên. Anh đem lòng yêu thành phố này: không phải là theo cách
thức một người yêu nước tìm kiếm ở mỗi góc của đất nước nguồn gốc của
mình, kỷ niệm của mình, dấu vết những người thân đã qua đời của mình,
mà như một người lữ hành để mặc cho mọi sự làm kinh ngạc và sửng sốt,
như một đứa trẻ dạo chơi, ngây ngất, trong một công viên giải trí và không
muốn rời khỏi đó nữa. Khi biết được về lịch sử Praha, anh thao thao bất
tuyệt thật lâu, trước những người muốn nghe, về phố phường của nó, những
cung điện của nó, những nhà thờ của nó, và nói mãi không ngừng về các
ngôi sao của thành phố: về hoàng đế Rodolf (người bảo trợ các họa sĩ và
các nhà giả kim), về Mozart (theo lời đồn đại thì có một tình nhân ở đây),
về Franz Kafka (suốt cả đời bất hạnh tại thành phố này, đã trở thành vị
thánh bảo trợ của nó nhờ vào các hãng du lịch).
Với một tốc độ khó ngờ tới, Praha quên đi thứ tiếng Nga mà, trong suốt
bốn mươi năm, mọi người dân đều phải học từ cấp tiểu học và, sốt ruột chờ
