nhận: đứng lặng trước miệng ngôi mộ Copenhagen, ông đã cảm thấy thật
khó xử: nhà thơ được chôn lẫn giữa những người nghèo, mộ ông không hề
ghi cái tên nào, chỉ có một con số, và nhà công nghiệp ái quốc, đứng trước
cả đống xương dính hết vào với nhau, không biết phải chọn bộ xương nào.
Trước sự chứng kiến của những người trông coi nghĩa trang đầy nghiêm
khắc và sốt ruột, ông đã không dám tỏ ra là mình do dự. Vì thế ông đã mang
về Iceland, không phải nhà thơ lớn của Iceland, mà là một tay bán thịt
người Đan Mạch.
Tại Iceland, thoạt tiên người ta muốn giữ bí mật về sự nhầm lẫn hài hước
đến khó chịu này nhưng các sự kiện lại tiếp tục tiến trình của mình và, năm
1948, con người không biết giữ mồm miệng Halldor Laxness nhét chi tiết
ấy vào trong một cuốn tiểu thuyết. Làm gì bây giờ? Im lặng. Vậy là bộ
xương của Hallgrimsson vẫn nằm cách Ithaque quê hương hai nghìn cây số,
tại đất nước thù địch, trong khi di cốt của tay bán thịt người Đan Mạch,
không phải là nhà thơ nhưng cũng ái quốc, nằm im lìm trên một hòn đảo
lạnh giá không bao giờ làm sống dậy trong anh ta điều gì khác ngoài nỗi sợ
và niềm kinh tởm.
Ngay cả khi được giữ bí mật, sự thật vẫn gây ra kết quả rằng người ta sẽ
không còn chôn ai vào cái nghĩa trang đẹp đẽ Thingvellir nữa, nơi ấy chỉ có
hai cái quan tài, và bằng cách đó, trong tổng số các Panthéon trên thế giới,
các viện bảo tàng thô kệch của lòng kiêu ngạo ấy, nó là cái duy nhất có khả
năng làm chúng ta cảm thấy xúc động.
Từ lâu lắm rồi, người vợ đã kể câu chuyện đó cho Josef; cả hai đều thấy
buồn cười và một bài học luân lý dễ dàng nảy ra từ đó: người ta không thèm
quan tâm tới nơi để xương của người chết.
Và tuy vậy Josef đã thay đổi ý kiến khi cái chết của người vợ đến gần và
không còn có thể tránh khỏi được nữa. Ngay lập tức, câu chuyện về tay bán
thịt Đan Mạch bị cưỡng bức đưa sang Iceland không còn là buồn cười nữa,
mà đáng sợ.
