mà sau này người ta thường dựa vào chiếu bóng đem cho người ta
mục kích những cảnh, chao ôi, bỉ ổi, ghê sợ, đáng nên chê trách.
Vậy cho nên khi ta nói về chiếu bóng, ta nên tìm biết ý chính
của người phát sinh ra nó, chứ không nên dựa vào những người đã
làm hỏng nghề mà bình phẩm, mà chê bai; cũng như với nghề báo
cũng vậy, có ai lại dám rồ dại đem những con chiên ghẻ lở trong
trường văn trận bút ra bình phẩm rồi kết luận một câu rằng:
"Nghề báo là một nghề xấu xa đê tiện?"
Biết thế rồi, chúng ta bây giờ nên tìm cho biết những công
dụng của chiếu bóng trong xã hội.
Thực vậy, trong một xã hội, sau vấn đề báo chí, thực không còn
vấn đề nào đáng cho ta chú ý bằng vấn đề chiếu bóng. Ảnh
hưởng của nó rất lớn, ảnh hưởng nhất cho những người đã biết
nghĩ, mà nói riêng ra thì ảnh hưởng vô cùng đến thanh niên, cái bọn
người mà ông linh mục Fénelon đã bảo là trí óc y như một cục sáp dễ
nặn và dễ in hình ảnh những cái gì thâu thái được.
Ở
nước ta đây chiếu bóng chưa được mở mang lắm cho nên ảnh
hưởng của nó chưa được rõ ràng và mạnh, chứ ở xã hội văn minh như
Pháp, Anh, Đức, Ý, Nhật, v.v... chiếu bóng có một ích lợi thiết thực
mà người ta trông thấy rất rõ là nó đã lôi kéo được bao nhiêu người
ra khỏi những nơi trác táng rẻ tiền, rượu chè be bét... Những người
bình dân, những người giai cấp thấp kém trong xã hội vì chiếu
bóng sẽ bắt chước được trong phạm vi của họ những người ở giai
cấp trên, và thử hỏi còn cách nào cổ động vệ sinh, lịch sự và danh dự
của nòi giống hơn là ở nhà chiếu bóng?
Chiếu bóng với công việc giáo dục
Những ảnh hưởng ấy rõ rệt nhất là đối với trẻ con, cho nên đã
lâu, ở khắp các nước văn minh người ta đã nghĩ cách đem chiếu
