Vậy là Ôlec sẽ đi Kuriajê. Nhưng Ujikôp thì sao? Tôi tức giận mà trả lời
cương quyết rằng: Ackađi Ujikôp không được đến Kuriajê, và nói chung,
nó hãy cút đi cho rảnh! Trong bất cứ ngành công nghiệp nào khác, giả thử
đem cung cấp cho ai một thứ nguyên liệu không thích đáng đến như thế, thì
nhất định người đó sẽ lập hết ban điều tra này đến ban điều tra nọ, thảo hết
biên bản này đến biên bản nọ, yêu cầu Bộ N K V D
[8]
kiểm soát can thiệp, rồi nếu không làm thế nào được thì viết thư cho báo Sự
thật và sau cùng thế nào cũng tìm ra được kẻ có lỗi. Không ai bắt buộc anh
phải làm những đầu máy xe lửa với những thùng đựng nước cũ hoặc lấy vỏ
khoai tây mà làm đồ hộp, còn tôi, tôi không phải làm đầu máy xe lửa, hay
đồ hộp, nhưng phải tạo nên con người xô-viết chân chính, với những
nguyên liệu nào? Như Ackađi Ujikôp ư?
Từ ngày còn nhỏ, Ackađi Ujikôp đã đi lang thang trên đường cái và tất cả
những bánh xe vành sắt của lịch sử và của địa dư đã lăn qua người nó. Cha
nó không bao lâu bỏ gia đình. Nhà Ackađi lại có một người chủ mới, người
này đã đóng một vai trong cái trò khỉ của chính phủ Đenikin
[9]
, đi theo
chính phủ đó, người cha mới của Ackađi và tất cả nhà nó quyết định rời bỏ
xứ sở để đi ở nước ngoài. Số phận trớ trêu lại chỉ định cho họ tới một nơi ít
thích hợp đến như Jêrudalem. Ở thành phố ấy, Ackađi Ujikôp mất tiệt cả
cha lẫn mẹ, chết vì bệnh tật thì ít mà vì sự bạc bẽo của người đời thì nhiều,
thành thử nó sống trơ trọi trong khung cảnh kỳ lạ giữa những người A-rập
và các dân tộc thiểu số khác. Trong thời gian ấy, người cha đẻ của Ujikôp
đã nắm được những bí mật của chính sách kinh tế mới, và do đó đã trở nên
một thành viên của một xí nghiệp liên hợp nào đó, ông ta bỗng quyết định
thay đổi thái độ đối với kẻ nối dõi của mình. Ông ta lùng tìm đứa con bất
hạnh và khéo biết lợi dụng tình hình quốc tế đến nỗi Ackađi được trở về
trên một chiếc tàu biển, lại có người đi hộ tống nữa và được đưa đến hải
cảng Ôđetxa, ở đấy nó sa vào hai cánh tay mở rộng của người cha sinh ra
nó. Nhưng mới được hai tháng, người cha đã kinh hoàng vì một số hậu quả
chói lọi của nền giáo dục ngoại quốc ở con mình. Ackađi kết hợp tài tình
