thường. Từ vùng biên giới đồi núi ở Tân Cương, tôi không có vấn đề gì khi
chuyện trò với bạn bè ở Bắc Kinh, nhưng tôi vẫn cứ chật vật để bắt được
tín hiệu di động ở trung tâm Oxford.
Buôn lậu ma túy diễn ra khắp các
vùng biên giới phía Tây Trung Quốc, cả ở Tân Cương lẫn Vân Nam.
Nguồn thuốc phiện lớn nhất Trung Quốc là khu vực “Lưỡi liềm Vàng
(Golden Crescent): Afghanistan, Pakistan và Iran. Heroin được đưa vào
Tân Cương qua ngõ Pakistan, Tajikistan, Kazakhstan và Kyrgyzstan, bao
gồm ngõ qua đèo Irkeshtam. Tuy vậy, tôi không hình dung được nhiều ma
túy được chuyển theo hướng ngược lại bởi những người Anh chuyên mang
vác máy tính xách tay. Xem Murray Scot Tanner, “China confronts Afghan
drugs: Law enforcement views of “The Golden Crescent” (Trung Quốc
đương đầu ma túy Afghanistan: Những quan điểm thực thi pháp luật của
vùng
“Lưỡi
liềm
Vàng”)”,
CNA,
tháng
Ba
năm
2011,
https://wikileaks.org/gifles/attach/134/134547_China% 20Heroin.pdf.
Tất cả phỏng vấn ở Osh thực hiện vào ngày 26/8/2014.
Trích trong
Roman Muzalevsky, “China – Kyrgyzstan – Uzbekistan railway scheme:
Fears, hopes and prospects (Kế hoạch đường sắt Trung Quốc – Kyrgyzstan
– Uzbekistan: Những nỗi sợ, niềm hi vọng và những triển vọng)”, Eurasia
Daily Monitor , Jamestown Foundation, 30/5/2012.
giả thực hiện ở Almaty, 6/5/2014.
Phỏng vấn Deirdre Tynan, Giám
đốc Dự án Trung Á ở International Crisis Group (Nhóm Khủng hoảng
Quốc tế), tại Bishkek, 28/8/2014.
Xem Chris Rickleton, “Kyrgyzstan:
Racketeers taking aim at Chinese entrepreneurs (Kyrgyzstan: Bọn cướp
đang nhắm tới các doanh nghiệp Trung Quốc)”, 10/1/2014,
http://www.eurasianet.org/node/67928. EurasiaNet, được tài trợ bởi George
Soros và Viện Xã hội Mở (Open Society Institute) của ông, là một nguồn
Anh ngữ vô giá về Trung Á.
Ở chỗ này tôi đang nghĩ đến những phỏng
vấn với những người di dân Trung Quốc trong Howard W. French, China’s
Second Continent: How a Million Migrants are Building a New Empire in
Africa (Lục địa thứ nhì của Trung Quốc: Làm thế nào những người di cư
triệu phú tạo lập một đế quốc mới ở châu Phi) , Knopf, New York (2014).