đình. Khi chết Mazarin đã chiếm hữu một gia tài khổng lổ và rất nhiều bộ
sưu tập nghệ thuật quý giá để trong các toà lâu đài của mình. Trong nguyên
bản thường dùng chữ “Giáo Chủ” để chỉ Mazarin nhưng trong bản dịch tuỳ
chỗ chúng tôi dùng chữ “Giáo Chủ” hoặc “Tể Tướng” cho rõ nghĩa.
Concini: Người gốc Ý, làm Thống Chế Pháp, bất tài và tham lam, đã
khiến các đại thần nổi loạn Năm 1967, vua Louis XIII phải ra lệnh bắt
giam. Concini chống cự và đã bị giết chết.
Ngày cưới. Người ta biết rằng Mazarin không bị một điều lệnh nào
cấm kết hôn nên đã lấy Anne D’Autriche (xem các hồi ức của De Lanporter
và của Quận Chúa Palatine).
Quận Công De Beaufort: Cháu nội của vua Henri IV một thủ lĩnh
trong phong trào La Fronde của các hoàng thân.
Gaston Orléans (1608 – 1660): Quận Công, con vua Henri IV tham
gia những cuộc âm mưu chống lại Richelieu, rồi Mazarin.
Condé (1621-1686): Một trong những tướng tài thời vua Louis XIV,
đã từng tham gia phong trào La Fronde. Thường gọi là ngài Hoàng Thân.
Bourgeois: Thời ấy có nghĩa là các thị dân và cũng để chỉ tầng lớp
tư sản thành thị.
Quận Công De Guise (1550 – 1588): Thủ lĩnh của Liên Minh trong
chiến tranh tôn giáo, đánh thắng phe Tân Giáo. Sau bị ám sát.
La Fronde: Cái ná bắn đá, cái súng cao su.
Quỷ quái (tiếng Ý).
Chỉ Richelieu.
Joseph (1577 – 1638): Thầy tu, cố vấn tin cậy của tể tướng De
Richelieu nổi tiếng gian ác nhân dân gọi bằng cái tên khiếp sợ “Các Hạ
Xám”.
Buckingham (1592-1628): Quận Công, Tể Tướng nước Anh giúp
phái Tân Giáo ở Pháp. Bị một sĩ quan Thanh Giáo ám sát. Trong “Ba
Người Lính Ngự Lâm”, ông ta yêu Hoàng Hậu Pháp Anne D'Autriche và
chuyện tình ấy là nguyên do của bao câu chuyện phiêu lưu.
