NHỮNG NGƯỜI KHỐN KHỔ - Trang 1683

[185]

L: Đồng âm với aile: Cánh.

[186]

R: Ta gọi là R hoa, Pháp gọi là grand R (R lên), cũng đọc như

Grastalre.

[187]

Tên những nhân vật của một số anh hùng trong thần thoại hoặc

truyện cổ Hy Lạp - La Mã.

[188]

Đôi bạn thân nổi tiếng trong lịch sử cổ đại Hy Lạp.

[189]

Chơi chữ, hiểu theo nghĩa mỉa mai thì: Nếu anh là Pontmercy thì anh

không phải loài chim phượng.

[190]

Nguyên bản có chữa chữ La Tinh.

[191]

Nguyên bản tiếng La Tinh: Onitium sapientloe.

[192]

Một bộ sách trong Thánh Kinh của đạo Catholique.

[193]

Rapin: Học trò hội họa; Rapine: Việc trộm cướp.

[194]

Io: Nữ thần bị Jupiter biến thành bò cái. Thác Pissevanche dịch ra là

thác Bò Đái.

[195]

Bonaparte đảo chính để cầm quyền ngày 18 tháng sa mù năm 1799

và sau này bị Louis XVIII thay thế năm 1815.

[196]

Nguyên văn: Res angusta.

[197]

Theo nghĩa của tác giả muốn giữ cái hậu tố iste; phái yêu sách vở.

[198]

Nhà viết sử nổi tiếng của cổ Hy Lạp, thế kỷ thứ nhất sau Công

Nguyên.

[199]

Trận chiến thắng lớn nhất của Napoléon, thắng liên quân Nga - Áo

năm 1805.

[200]

Chữ dragon trong quân đội Pháp chỉ binh chủng khinh kỵ binh, lại có

nghĩa thường là con rồng.

[201]

Tên một tờ báo cực tả hồi Cách Mạng Pháp 1789. Trong Cách Mạng

1848 và 1871 - công xã Paris cũng có những tờ báo lấy tên này.

[202]

Kịch lãng mạn của tác giả, xem phần tiểu sử, chung quanh kịch này

có những cuộc tranh luận kịch liệt.

[203]

Những tượng thần nổi tiếng ở viện bảo tàng Le Louvre.

[204]

Báo Bảo Hoàng nhưng theo Gillenormand thì chưa Bảo Hoàng đúng

mức.

[205]

Giáo sĩ của một giáo phái đạo Tin Lành thịnh hành ở Mỹ, Anh.