vừa thua một trận đánh. Bây giờ án binh bất động là nhiệm vụ hàng đầu của
toàn dân.” Câu này từ đó về sau được dùng làm thành ngữ.
Hãy yên nghỉ ngàn thu (tiếng Latinh).
Nhầm lẫn một cách hữu ý: Ramades là tên nhân vật chính trong vở
opera Aida của Verdi, ở chương cuối sẽ trở thành đối tượng quan tâm của
Hans Castorp. Ngoài ra ở chương ba Settembrini nói là Rhadamanth, ở đây
sửa lại là Rhadamanthys, cả hai cách viết đều là tên vị thần cai quản việc
thưởng phạt dưới âm phủ.
Nhại một câu trong Kinh Thánh. Khi dùng phép lạ chữa bệnh cho một
người bại liệt Chúa Jesus bảo y: ‘Nhà ngươi hãy đứng dậy đi về nhà đi!’ Thế
là người liệt đi được.
Đơn vị đo lường theo hệ Anh, 80 pound tương đương khoảng 36kg.
Kastor và Pollux là hai vị thần sinh đôi, con trai của Zeus, trong văn
học được ví như hình ảnh hai người bạn thân không rời nhau nửa bước.
Trong bản in lần đầu tiên để là “nâng lên thật cao, cao hết mức có thể”,
nhưng tả như vậy là sai về y học. Sau này Thomas Mann đã lên tiếng hiệu
đính lại, nhưng vẫn có đợt tái bản để nguyên như cũ.
Phỏng theo Nietzsche (1844-1900) về nghệ thuật trào phúng: “Trào
phúng chỉ có thể được coi là công cụ giáo dục nếu nó thể hiện dưới một hình
thức nhất định trong quan hệ thầy trò: mục đích là chế giễu, làm người ta hổ
thẹn, nhưng với tinh thần xây dựng, để người ta sửa chữa sai lầm và phát
huy những gì tốt đẹp (…) Ở đâu không có mối quan hệ ấy (…) thì trào
phúng chỉ còn là tục tĩu và độc ác.”
“Cảm ơn rất nhiều!” (tiếng Ý).
Một câu trong vở kịch Giấc mộng đêm hè của Shakespeare (1564-
1616).
Parther và Skythe là những dân tộc cổ đại sống ở vùng Tiểu Á và phía
bắc dãy Caucasus, gần biển Hắc Hải. Trong văn học Parther và Skythe được
dùng để chỉ “người man di mọi rợ”.
Khoảng chân không, từ gốc chữ Latinh vacuus nghĩa là “trống rỗng”.
Cám ơn (tiếng Pháp).
